May 1, 2014
Posted by KOBSAK (ADMIN)
เศรษฐกิจรอการเมืองปลดล็อก
สัมภาษณ์กับประชาชาติธุรกิจ 25 เมษายน 2557
ตั้งแต่ต้นปีที่ผ่านมา กูรูทางเศรษฐกิจหลายสถาบันแห่ปรับลดคาดการณ์ตัวเลขการเติบโตของเศรษฐกิจ (จีดีพี) ไทยโดยรวมกันหลายระลอก ด้วยปัจจัยหลักของแรงเสียดทานทางการเมือง ฉุดรั้ง “ความเชื่อมั่น” และภาวะ “กังวล” ของภาคธุรกิจและประชาชนที่มีต่อระบบเศรษฐกิจทั้งในปัจจุบันและอนาคต
“ประชาชาติธุรกิจ” มีโอกาสได้พูดคุยกับ “กอบศักดิ์ ภูตระกูล” ผู้ช่วยผู้จัดการใหญ่ ธนาคารกรุงเทพ ให้มุมมองการเติบโตของเศรษฐกิจในปี 2557 หลังจากไตรมาส 1 มีสัญญาณชัดว่าตัวเลขจีดีพียังคงต่ำเตี้ย
“กอบศักดิ์” ระบุชัดว่า สาเหตุที่เศรษฐกิจย่ำแย่ ไม่ใช่ว่าผู้บริโภคไม่มีกำลังซื้อ แต่เพราะผู้บริโภคไม่มีกำลังใจและขาดความเชื่อมั่นในการจับจ่ายใช้สอยอย่างรุนแรง
เนื่องจากไม่รู้ว่าปัญหาจะจบเมื่อไหร่ อย่างไร ขณะที่หากย้อนดูโครงสร้างระบบเศรษฐกิจไทยเป็นรายเซ็กเตอร์ ไม่ได้มีอะไรหรือตัวไหนเสียหาย เพียงแต่ถูกปัจจัยทาง “การเมือง” ข่มอยู่เท่านั้น
โดยการใช้จ่ายในประเทศ หากสังเกตจากงานมอเตอร์โชว์ที่เพิ่งจบลงไป พบว่ามียอดจองเฉียด 4 หมื่นคัน และเงินสะพัดกว่า 9 หมื่นล้านบาท แต่ก็ยังดีกว่าที่หลายฝ่ายคาดไว้มาก ขณะที่ห้างสรรพสินค้าย่านราชประสงค์ ภายหลังกลุ่มคณะกรรมการประชาชนเพื่อการเปลี่ยนแปลงประเทศไทยให้เป็นประชาธิปไตยที่สมบูรณ์ อันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข (กปปส.) ย้ายเวทีชุมนุมออกไป ก็พบว่าประชาชนเข้าไปใช้จ่ายมากขึ้นจนที่จอดรถไม่พอ สะท้อนกำลังซื้อเริ่มกลับสู่ภาวะปกติ
“ตอนนี้ประชาชนแค่รอคำตอบทางการเมือง และถ้ามีคำตอบทุกอย่างจะกลับมาด้วยตัวของมันเอง เห็นได้จาก 2 กรณีข้างต้นที่ยกตัวอย่าง แสดงให้เห็นว่ากำลังซื้อพร้อมที่จะกลับมาเมื่อสถานการณ์ดีขึ้น”
ภาคการส่งออก เขามองว่าก็เริ่มได้รับอานิสงส์จากการฟื้นตัวของเศรษฐกิจโลกแล้ว ซึ่งถ้าสัญญาณดีมีความต่อเนื่อง เชื่อว่าทั้งปีการส่งออกน่าจะกลับมาขยายตัวได้ที่ระดับ 5% ตามเป้าหมาย ขณะที่ภาคการท่องเที่ยวก็เริ่มเห็นนักท่องเที่ยวกลับเข้ามาในประเทศไทยบ้างแล้ว หลังรัฐบาลยกเลิกพระราชกำหนดบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน (พ.ร.ก.ฉุกเฉิน) เช่นเดียวกับการปลดล็อกคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุน (บีโอไอ) ก็เชื่อว่าจะทำให้ต่างชาติเดินหน้าลงทุนในโครงการที่ค้างอยู่ได้
“แม้ระยะนี้จะยังเห็นภาพการชะลอตัวอยู่ก็ตาม แต่ก็ไม่ถึงขั้นมีความเสียหายต่อพื้นฐานเศรษฐกิจ เปรียบเสมือนหญ้าที่ถูกก้อนหินกดทับ แต่ถ้าหยิบก้อนหินออกต้นหญ้าก็สามารถฟื้นกลับมาได้อย่างรวดเร็ว”
ถ้าถามว่า แนวโน้มไตรมาส 2 นี้จะฟื้นตัวได้มากแค่ไหน ก็ล้วนขึ้นอยู่กับสถานการณ์การเมืองทั้งสิ้น โดยกรณีพื้นฐานประเมินว่า ปัญหาการเมืองจะจบลงภายในครึ่งปีแรก – ไตรมาส 3 ซึ่งเศรษฐกิจคงชะลอตัวหนัก แต่จะกลับมาฟื้นตัวได้ในช่วงครึ่งหลังของปี ส่งผลให้จีดีพีขยายตัวได้ที่ 2-3% เพราะโดยภาพรวมแม้เศรษฐกิจจะค่อนข้างซึม แต่ถือว่ายังพอเดินหน้าได้บ้าง และภาคธุรกิจก็ยังสามารถหล่อเลี้ยงตัวเองได้อยู่ ดังนั้นจีดีพีจึงไม่น่าจะถึงขั้นติดลบหนักเหมือนช่วงน้ำท่วม
แต่กรณีเลวร้ายการเมืองลากยาวครึ่งปีหลัง หรือไปถึงปีหน้า ก็คงทำให้เศรษฐกิจขยายตัวแบบแผ่ว ๆ ทั้งปี เพราะไม่มีอะไรหนุน แต่ก็ไม่มีอะไรฉุดเพิ่มก็อาจจะทำให้จีดีพีขยายตัวได้ 1-2% แต่หากเหตุการณ์รุนแรงขึ้นและยืดเยื้อ คาดว่าเศรษฐกิจน่าจะขยายตัวปรับลดลงไปอีกแน่นอน
“ที่ผ่านมาคนไทยกลัว และประมาณการเศรษฐกิจก็ปรับลดลงเรื่อยๆ เพราะกังวลใจว่าการเมืองจะยืดเยื้อหรือลุกลามทำให้เศรษฐกิจติดลบมากกว่านี้ แต่ประเด็นคือเราไม่รู้ว่าการเมืองจะจบอย่างไร หรือเมื่อไหร่ ในประเด็นนี้ เหมือนสุขภาพคนเรา เวลาปกติก็ทำงานได้มาก ถ้าป่วยหนักก็จะทำงานได้น้อย โบนัสก็น้อยลงตามมา ถ้าเราไม่รู้ว่าเราจะป่วยหนักเมื่อไหร่แล้วไปคาดการณ์ไว้ก่อนหน้าว่าโบนัสตัวเองปีนี้จะลดลงทำไม ก็ต้องมองอย่างมีความหวัง ซึ่งเป็นสาเหตุว่าทำไมเรายังคงจีดีพีที่ระดับ 2-3% ไว้ก่อน เพื่อรอดูการคลี่คลายของปัญหาทางการเมือง ว่าจะเดินไปในทิศทางไหน ”
ขณะที่ทิศทางการขยายตัวของเศรษฐกิจในช่วงไตรมาสแรกนี้ น่าจะขยายตัวที่ระดับ 0-1% ไม่ถึงขั้นดิ่งเหว โดยตัวที่ยังทำให้จีดีพีเป็นบวกก็ยังพอมีอยู่บ้าง โดยในปี 2556 ที่พอเห็นการเติบโตได้คือ การท่องเที่ยว คมนาคม สื่อสาร และภาคสถาบันการเงิน และปีนี้ก็น่าจะยังเติบโตได้
“คาดการณ์การเติบโตของเศรษฐกิจทั้งปี ถ้าจะให้แน่ใจต้องดูไตรมาสต่อไตรมาส เพราะขึ้นอยู่กับการปลดล็อกทางการเมือง ถ้าปลดล็อกภาพใหญ่ไม่ได้ ก็ปลดล็อกเรื่องเล็กๆ ไปทีละส่วน ซึ่งก็จะช่วยได้บ้าง
ส่วนถ้าถามว่าจะถดถอยไหม ภาพที่เห็นก็ยังเติบโตได้แต่ระดับช้าๆ พยายามรักษาระดับไว้ ไม่เหมือนช่วงน้ำท่วมหรือวิกฤตเศรษฐกิจที่ทิ้งดิ่งลง แต่ถ้าเป็นแบบนี้ไปนานๆ ก็ไม่ดีเท่าไหร่”